"O lipińskiej szkole powstało wiele określeń, oddających jej charakter. A więc jest to szkoła niezwykła, szkoła na leśnej polania, narodzona w konspiracji, że jest patriotyczna i ludowa, że ma coś w sobie z Uniwersytetu Ludowego. Że budowana była :od murawy?, a razem z dr Heleną Spoczyńską budowali ją chłopi; że to szkoła środowiskowa, kuźnia kadr dla instytucji, działających w środowisku wiejskim, że wreszcie przypomina angielskie szkoły, wkomponowane w krajobraz."

Stanisław Bielski

Pierwsze zajęcia w Lipinach w okresie dwudziestolecia międzywojennego odbyły się pod koniec września 1940 roku w domu założycielki szkoły dr Heleny Spoczyńskiej. Szkołę nazwano wówczas Tajnym Gimnazjum i Liceum Powiatu Opoczyńskiego w Lipinach.

W 1945 roku Tajne Gimnazjum i Liceum zakończyło swoją działalność w ramach którego powołano dalej Państwowy Ośrodek Kształcenia Nauczycieli w Lipinach. W tym czasie powstał również pierwszy drewniany budynek dla szkoły, który wybudowano wspólnymi siłami przy zaangażowaniu zarówno rodziców i samych uczniów, dwa lata później placówka doczekała się kolejnego budynku.
W 1949 roku w Lipinach utworzono Państwowe Liceum Administracyjno - Handlowe w miejsce zlikwidowanego Ośrodka Kształcenia Nauczycieli. Nastąpiło przejęcie szkoły przez Centralę Rolniczą Spółdzielni "Samopomoc Chłopska". W tym okresie odbywały się pierwsze zjazdy wychowanków, wybudowano barak z przeznaczeniem na internat oraz stołówkę z piętrem mieszkalnym dla nauczycieli.

W roku 1960 założono w Lipinach Liceum Ekonomiczne, które po siedmiu latach zmieniło nazwę na Zespół Szkół Zawodowych CRS "Samopomoc Chłopska". Rok 1968 był pamiętny dla społeczności szkolnej i lokalnej, gdyż wtedy zmarła założycielka i dyrektorka szkoły dr Helena Spoczyńska. Szkoła, prowadziła bardzo szeroką korespondencję i była wdzięcznym tematem dla prasy. Do Lipin, na spotkanie z młodzieżą i nauczycielami przybywali znamienici goście: pisarze, aktorzy, muzycy, malarze, śpiewacy i dziennikarze. W "Złotej księdze" - kronice szkoły pozostały ślady ich pobytu w Lipinach. W ciągu tych długich lat zebrano w szkole bogata kolekcję dyplomów, pism pochwalnych, odznaczeń, pucharów i odznak.

Od 1970 roku szkoła nosi imię dr Heleny Spoczyńskiej. Po dwudziestu latach szkoła zmieniła nazwę na Zespół Szkół Ekonomicznych im. H. Spoczyńskiej, w tym też czasie szkoła została objęta nadzorem Kuratorium Oświaty i Wychowania w Radomiu, a krótko potem przez Samorząd Powiatowy w Przysusze. 

W 2012 roku nastąpiła kolejna zmiana nazwy szkoły na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych i Mistrzostwa Sportowego, w skład którego wchodziły: Liceum Ogólnokształcące, Szkoła Mistrzostwa Sportowego, Technikum i Zasadnicza Szkoła Zawodowa. W związku z przeniesieniem z Lipin Liceum Akademickiego Korpusu Kadetów im. ks. bpa Tadeusza Płoskiego, prowadzonego przez fundację „Patria et Misericordia”, otworzono dla uczniów pozostających w placówce Liceum Kadetów Rzeczypospolitej Polskiej prowadzące kształcenie w zakresie ogólnokształcącym i wojskowym. Szkoła współpracuje ściśle z Wojskową Komendą Uzupełnień w Radomiu, z 25 Brygadą Kawalerii Powietrznej w Tomaszowie Mazowieckim, Akademią Wojsk Lądowych we Wrocławiu oraz Akademią Obrony Narodowej w Warszawie. Ponadto szkoła podpisała porozumienie o współpracy z Pułkiem Ochrony Dowodzenia w Warszawie oraz z Okręgowym Inspektoratem Służby Więziennej w Warszawie. Partnerami szkoły są Akademia Sztuki Wojennej, Uniwersytet Łódzki i Wyższa Szkoła biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim.

Ideą szkoły od chwili jej narodzenia w konspiracji po dziś dzień jest kształcenie charakterów.

„Zawsze postępuj właściwie - to powinno zadowolić niektórych, a resztę wprawi w zdumienie”. (M.Twain) To właśnie motto przyświeca uczniom, nauczycielom na co dzień i wita wszystkich przekraczających próg szkoły.

Szkoła dawniej i dziś: